2006 Calciopoli Skandalı

Calciopoli, Serie A ve Serie B'de bir şike skandalı. Skandal, Mayıs 2006'da, 2004-05 ve 2005-06 sezonlarında takım yöneticileri ve hakem örgütleri arasındaki ilişkileri gösteren bir dizi telefon dinlemesini, uygun hakemleri seçmekle suçlanmasıyla ortaya çıktı. Bu skandala lig şampiyonları Juventus ve Milan, Fiorentina, Lazio ve Reggina gibi diğer birçok takım karıştı. Temmuz 2006'da Juventus'un 2004-05 şampiyonluğu elinden alındı ve 2005-06 sezonunda Serie B'ye düşürüldü (Şampiyonluğu daha sonra Inter'e verildi).

Şikenin ortaya çıkması

Bu olayın ortaya çıkması büyük bir tesadüf eseri olmuştur. Polis bir mafyanın ilişkilerini, bağlantılarını araştırırken, telefon dinlemelerinde, hakem ayarlama işlerine de şahit olur. Daha sonra bu olayın yukarısına gidilerek Temiz Ayaklar Operasyonu adı verilen operasyonlar düzenlenmiş ve bu büyük skandal ortaya çıkartılmıştır.

Skandal ilk olarak Mayıs 2006'da İtalyan polisi tarafından kamuoyuna açıklandı ve başta son lig şampiyonu Juventus olmak üzere AC Milan, Fiorentina ve SS Lazio'yu de içeren bir şike organizasyonu olduğu iddia edildi.

İtalyan gazetelerinde yayınlanan kayıtlı telefon konuşmalarının dökümleri, 2004-05 sezonunda Juventus genel menajerleri Luciano Moggi ve Antonio Giraudo'nun hakem atamalarını etkilemek için İtalyan futbolunun birçok yetkilisiyle görüşmeler yaptığını öne sürdü. Bu konuşmalardan birinde Moggi, Pierluigi Collina ve Roberto Rosetti'yi "çok objektif" olmakla suçladı ve "cezalandırılmalarını" istedi. Her iki hakem de skandaldan yara almadan çıkan birkaç hakem arasındaydı.

Kökeni

Calciopoli adı (İngilizce'de "Footballgate" olarak uyarlanabilir, Watergate skandalına benzetilerek ve kelimenin tam anlamıyla "Footballville" olarak çevrilebilir), medya tarafından 1990'ların başında Mani pulite soruşturması sırasında İtalya'daki bazı yolsuzluk temelli kayırmacılığa verilen isim olan Tangentopoli (kelimenin tam anlamıyla "Bribesville") benzetmesiyle uyduruldu. Neologizm, İtalyanca tangente ("rüşvet", Latince "dokunmak" anlamına gelen tanjen kelimesinden ve daha geniş anlamda "olması gereken") ve Yunanca polis ("şehir") kelimelerinin birleştirilmesiyle oluşmuştur ve başlangıçta Milano'dan "rüşvet şehri" olarak söz edilir.

Cezalar

14 Temmuz 2006 günü ilk karar açıklandı. Juventus, Fiorentina ve Lazio bir alt küme olan Serie B'ye düşürüldü. Tüm takımların bir sonraki yıl önemli puanları silindi ve lige bu şekide başlamaları kararlaştırıldı. AC Milan ligde kaldı ancak bir sonraki yıl puanlarının silinmesine karar verildi.

Kulüplerin kararı bozmak üzere bir üst mahkemeye başvurması üzerine Temyiz Mahkemesi 25 Temmuz 2006 günü son kararını verdi. Son karara göre Fiorentina ve Lazio, Serie A'da kaldı. Bir sonraki sezon Fiorentina'dan 19 puan, Lazio'dan ise 11 puan düşülmesine karar verildi. Juventus'un bir alt kümeye düşmesi onandı ancak -30 puandan başlaması istenen ilk karar bozuldu ve -17 puanla 2006-2007 sezonuna başlaması kararı verildi. Zaten küme düşürülmeyen AC Milan'ının ise 15 puan silinmesi şeklindeki ilk karar bozuldu ve ceza 8 puana indirildi. Bu sayede AC Milan bir sonraki sezon ön eleme oynayarak da olsa UEFA Şampiyonlar Ligi'ne katılma şansını yakaladı.

Serie A'ya etkisi

Başlangıçta Juventus, Fiorentina ve Lazio küme düşerken, Messina, Lecce ve Treviso, 2005-06 sezonunu son üç sırada bitirmesine rağmen Serie A'da kalacaktı. İtirazların ardından Serie A'da sadece Messina kaldı ve Serie B'den terfi eden takımlar (Atalanta, Catania ve Torino) etkilenmedi ve normal şekilde Serie A'ya yükseldi.

Juventus ve Milan UEFA Şampiyonlar Ligi'ne doğrudan katılacak, Inter ve Fiorentina Şampiyonlar Ligi'nde üçüncü eleme turuna girerken, Roma, Lazio ve Chievo UEFA Kupası'na katılmaya hak kazanacaktı. 6 Haziran 2006'da FIGC, 2005-06 Serie A sıralamalarının 5 Haziran son tarihine kadar onaylayamadığı için Intertoto'dan resmi olarak çekildi ve Palermo 2006 Intertoto Kupası'nda yer alamadı.

UEFA, FIGC'ye iki büyük Avrupa müsabakasındaki (daha sonra 26 Temmuz'a kadar uzatılan) sıralamaları onaylaması veya yaptırımlarla karşılaşması için 25 Temmuz 2006'ya kadar süre verdi. İtirazlardan sonra Inter, Roma, Chievo ve Milan, 2006-07 sezonunda Şampiyonlar Ligi'nde yer aldı. Inter ve Roma Şampiyonlar Ligi'ne doğrudan katılma hakkı kazanırken, Chievo ve Milan üçüncü ön eleme turundan başladı. Milan'ın girişi, temyiz sürecinden kısa bir süre sonra UEFA tarafından onaylandı ve turnuvayı bu sezon kazanmayı başardı. Roma, Lazio ve Chievo'nun gideceği Uefa Kupası kotasınıysa Palermo, Livorno ve Parma doldurdu.

‎26 Temmuz'da FIGC, Inter'i 2005-06 sezonunda ‎‎Serie A şampiyonu‎‎ ilan etti.‎

Diğer İddialar

Massimo De Santis, 2006 FIFA Dünya Kupası'nda İtalya'nın hakem temsilcisi olacaktı, ancak soruşturma altına alındıktan sonra FIGC tarafından men edildi. İtalyan hakem Roberto Rosetti skandaldan etkilenmedi ve yirmi bir kişilik 2006 FIFA Dünya Kupası hakemlerinden biri olarak seçildi.
Skandal, İtalyan futbolundaki birçok potansiyel çıkar çatışmasına da dikkat çekti. Milan'ın başkan yardımcısı ve CEO'su olan Adriano Galliani, Serie A'nın başkanlığını yapmıştı.

Takım sahipleri, menajerler, oyuncular, hakemler ve lig yetkililerinin yaptığı yolsuzluk ve sportif dolandırıcılık iddialarına ek olarak, İtalya'nın en popüler futbol programının sunucusu Aldo Biscardi, kulübün televizyondaki imajını arttırmak için Juventus genel menajeri Luciano Moggi ile işbirliği yaptığı iddiaları üzerine istifa etti.

Napoli'deki sulh hakimleri 41 kişiyi resmen soruşturdu ve 2004-05 sezonundan 19 Serie A maçını ve 2005-06 sezonundan 14 Serie A maçını inceledi. Torino'daki savcılar Juventus başkanı Antonio Giraudo'yu transferler, sahte hesaplar ve vergi kaçırma şüphesiyle incelediler. Parma'daki savcılar milli takım kalecisi Gianluigi Buffon, Enzo Maresca, Antonio Chimenti ve Mark Iuliano'yu Serie A maçlarında kumar oynadığı şüphesiyle soruşturdular, ancak hepsi aynı yıl aklandı.

İlk cezalar verildikten sonra, skandalla olası bağlantıları olan daha fazla takım incelendi. Messina, Lecce ve Siena da soruşturuldu.

İstifalar ve Atamalar

8 Mayıs'ta Franco Carraro, FIGC başkanlığından istifa etti. 14 Mayıs'ta Juventus'un Serie A şampiyonluğunun hemen ardından Moggi istifasını verirken, Juventus'un tüm yönetici ekibi de görevden ayrıldı. İtalyan borsasındaki Juventus hisseleri yarı değer kaybetti. 

Kararlar

İlk kararlar (Temmuz 2006'da yasaklar, Kasım 2011'de verilen cezalar) aşağıdaki kişilere verildi:

Luciano Moggi: Beş yıl futboldan men ve beş yıl dört ay hapis; 2015 yılında beraat etti

Antonio Giraudo: Beş yıl futboldan men ve üç yıl hapis; 2015 yılında beraat etti

Tullio Lanese: Futboldan otuz ay men

Innocenzo Mazzini: Futboldan beş yıl men ve 26 ay hapis

Massimo De Santis: Futboldan dört yıl men ve 23 ay hapis

Diego Della Valle: 45 ay futboldan men ve on beş ay hapis

Andrea Della Valle: Futboldan üç yıl men ve on beş ay hapis

Pierluigi Pairetto: 42 ay futboldan men ve on altı ay hapis

Pasquale Foti: Otuz ay futboldan men edildi ve 30.000 € para cezasına çarptırıldı[10]

Claudio Lotito: Otuz ay futboldan men ve on yedi ay hapis

Leonardo Meani: Otuz ay futboldan men ve bir yıl hapis

Sandro Mencucci: Otuz ay futboldan men ve on beş ay hapis

Fabrizio Babini: Futboldan üç ay men cezası

Gennaro Mazzei: Futboldan altı ay men cezası

Adriano Galliani: Futboldan dokuz ay men

Gianluca Paparesta: Futboldan üç ay men cezası

Claudio Puglisi: Futboldan üç ay men ve bir yıl hapis ve 20.000 € para cezasına çarptırıldı

Franco Carraro: 80.000 € para cezasına çarptırıldı

Salvatore Racalbuto: Bir yıl sekiz ay hapis

Paolo Bertini: On yedi ay hapis

Antonio Dattilo: On yedi ay hapis

Stefano Titomanlio: Bir yıl hapis ve 20.000 € para cezası